Rafał Kosik MARS

Przeludniona Ziemia w roku 2040 rozpoczyna proces terraformowania Marsa. Pozostawione na Czerwonej Planecie wieże elektrolityczne oraz kontrolowane reakcje nuklearne w ciągu trzystu lat mają doprowadzić do zmiany warunków klimatycznych i umożliwić wprowadzenie tam życia, jakie znamy. Polityka sprawia, że zanim proces ten dobiegnie końca, na Marsie pojawiają się pierwsi osadnicy z Ziemi. Kusząca wizja pracy i wolności na równi z obrazkami zielonych oaz na tle czerwonej pustyni przyciąga kolejnych ludzi, gotowych rozpocząć wszystko od nowa. Przyrody jednak nie da się oszukać. Połowiczna terraformacja prowadzi do realizacji tylko części planu, przez co tlenu i wyhodowanej na miejscu żywności jest coraz mniej. Przyszłość życia na Marsie bardziej niż kiedykolwiek zależy od decyzji polityków.

Po krótkim prologu przenosimy się do XXIV wieku, w którym rozgrywa się właściwa akcja powieści. Mars poznajemy w 2305 roku, kiedy przybywa tu osadnik z Ziemi, Allen Ryan. Wraz z poznaną na miejscu pracownicą biura zatrudnienia wplątuje się w intrygę polityczną zakrojoną na dużą skalę i uczestniczy w wydarzeniach, które w trwały sposób zmienią oblicze planety. Na ich efekty czytelnik nie musi zresztą długo czekać, bowiem druga część powieści przeskakuje o kolejne trzydzieści pięć lat do roku 2340. Tym samym autor pokazuje Czerwoną Planetę jako miejsce do życia w trzech zupełnie różnych odsłonach.

Postaci nakreślone w „Marsie” mają wprawdzie swoją przeszłość, uczucia czy marzenia, ale są one, podobnie jak relacje międzyludzkie, raczej schematyczne. Odnosi się przy tym wrażenie, jakby pojawianie się i znikanie głównych bohaterów całkowicie podporządkowane zostało opowiadanej historii, jakby byli tylko środkiem do osiągnięcia fabularnego celu. Prawdziwą bohaterką powieści zdaje się być raczej sama planeta, której autor poświęca najwięcej uwagi tak w opisach przyrody, wskutek działalności ludzi podlegającej zmianom, jak i ustroju politycznego oraz rozgrywek na wysokich szczeblach, a nawet historii.

Co nieco zaskakuje, Mars w 2305 roku niewiele różni się od Ziemi, jaką dzisiaj znamy. Ta okoliczność sama w sobie nie budziłaby może zastrzeżeń, bowiem z fabuły wynika, że w tym okresie Czerwona Planeta miała stanowić świadomie utrzymywaną w stanie zacofania kolonię Ziemi. Dziwi jednak kompletny brak zaskoczenia osadników z Ziemi prymitywnymi jak na XXIV wiek warunkami życia na Marsie i ich brak trudności w przystosowaniu się do nich. Problemem nie jest przy tym brak wyobraźni Rafała Kosika, w drugiej części powieści, podobnie jak w innych swoich utworach, udowadnia on bowiem, że tej mu nie brakuje. Zwłaszcza ukazana przez autora ucieczka ludzi z 2340 roku przed przygnębiającą rzeczywistością w świat oferujących alternatywne życie wirtualnych rozrywek i pozostawienie losów planety całkowicie w gestii politycznych decydentów są przerażające, bo wydają się bardzo realne. Generalnie przyszłość przedstawiona w powieści nie rysuje się w różowych kolorach.

"Mars”, choć jest powieściowym debiutem Rafała Kosika, zdecydowanie może się podobać. To taka sprawnie napisana science fiction dla każdego, nieprzytłaczająca ogromem naukowej wiedzy czy trudną do ogarnięcia rozumem wizją świata. Połączenie naukowej fantastyki z thrillerem politycznym sprawia, że powieść czyta się sprawnie. I choć z wyżej opisywanych względów trudno przywiązać się do bohaterów, wciągająca okazuje się sama intryga. Całość wprawdzie nie zachwyca, ale świetnie spełnia rolę solidnej porcji rozrywki, która prowokuje do myślenia przede wszystkim o ludzkiej naturze.

Rafał Kosik, Mars

Powergraph, 2012, il. stron: 424

Moja ocena: 4+/6

Recenzja ukazała się wcześniej w Gildii