Simon Beckett WOŁANIE GROBU

„Wołanie grobu” to kolejna część cyklu Simona Becketta, w którym dr David Hunter z pomocą antropologii kryminalnej, jak informuje wydawca na tylnej okładce, „skłania zmarłych do zwierzeń”. „Chemia śmierci”, a także wydane po niej „Zapisane w kościach” oraz „Szepty zmarłych” zaskarbiły rzesze wiernych fanów autorowi, który jako dziennikarz w 2002 roku zbierał materiały w ośrodku Badań Antropologicznych przy Uniwersytecie Tennessee (Stany zjednoczone), na tzw. Trupiej Farmie. „Wołanie grobu” nie wykorzystuje jednak potencjału serii.

Tym razem David Hunter zostaje wezwany na wrzosowiska Dartmoor, by uczestniczyć w identyfikacji zwłok odkrytych przez turystów na terenie wiązanym z seryjnym mordercą, Jeromem Monkiem. Ciała trzech dziewcząt, do których zamordowania się przyznał, nie zostały wcześniej odnalezione, dlatego tak ważne jest określenie, czy odkryte zwłoki mogą należeć do jednej z nich. Opis wydarzeń związanych z ustalaniem, do kogo należy odnalezione ciało, obejmuje pierwszą część książki zatytułowaną „Osiem lat wcześniej”. Potem akcja przeskakuje w czasie i David, który w ciągu tego okresu przeżywa ogromne tragedie osobiste, raz jeszcze wraca na torfowiska Dartmoor w odpowiedzi na rozpaczliwą prośbę poznanej wcześniej konsultantki policji. Jemu samemu także zdaje się grozić niebezpieczeństwo, jak zresztą wszystkim uczestnikom poprzednich poszukiwań grobów zamordowanych dziewcząt. Morderca jest bowiem znowu na wolności.

W pierwszej części książki David opowiada o szczególnych właściwościach torfu wpływających na rozkład ciał, właściwym sposobie wydobywania zwłok, a na podstawie drobnych elementów podaje informacje o ofierze - dla czytelnika lektura nabiera przez to dodatkowej, edukacyjnej wartości. Ciekawe jest nie tylko przyglądanie się pracy antropologa kryminalnego, ale i śledzenie postępowania policji już po złapaniu sprawcy i osadzeniu go w więzieniu. Jeden z bohaterów książki wielokrotnie (głównie w mediach) powtarza, że sprawa zakończy się wówczas, gdy ciała ofiar zostaną odnalezione i przekazane rodzinom, a obserwowanie tego etapu poszukiwań jest tak inne od typowych powieści kryminalnych, że naprawdę zajmujące.

Niestety, po przeskoku w czasie akcja nabiera tempa i emocji zupełnie niezwiązanych z antropologią kryminalną. Ucieczka mordercy i siane przezeń zagrożenie przekształca ciekawy thriller w powieść jakich wiele – wykształcenie, doświadczenie głównego bohatera przestaje mieć jakiekolwiek znaczenie, bo żeby ocalić siebie i znajomą, zamiast badać ciała zmarłych, David musi przedzierać się przez morze kłamstw, niedomówień, zranionych ambicji i lawirować w przepychankach kompetencyjnych w miejscowym oddziale policji. Jest wprawdzie poczucie narastającego zagrożenia, a nawet walka z czasem, ale przewidywalność zakończenia zmienia lekturę z wciągającej w raczej nużącą.

Plusem książki, poza wspomnianą pierwszą częścią, jest jej objętość. Autor nie wplata w historię więcej wątków niż to konieczne dla realizacji jego wizji intrygi, a sam narrator przybliża czytelnikom wydarzenia ze swojego życia prywatnego wpływające na główną fabułę wprawdzie nieco chaotycznie, ale za to tylko w niezbędnym zakresie. W całej powieści autorowi udało się także ukazać układy i układziki lokalnych oddziałów policji, sposób pracy ich konsultantów, zawiść, dwulicowość, ukierunkowanie na karierę niemal za wszelka cenę. Obserwacja zachowań postaci z dalszych planów nieco osładza rozczarowujący wątek główny.

Fanów Davida Huntera słabsze „Wołanie grobu” zapewne nie zniechęci do sięgnięcia po kolejne części cyklu, pozostałym – choć książkę tę można czytać jako niezależną historię – sugeruję rozpoczęcie znajomości z tym bohaterem od innych tytułów. Bo „Wołanie grobu” to taki średniak – czyta się bezboleśnie, ale nic ponadto. Może moja ocena tego tytułu byłaby inna, gdyby nie bardzo dobra pierwsza część książki, która uzmysławia niewykorzystany potencjał serii, ukazując, jak ciekawa może być historia zbrodni przedstawiona z perspektywy antropologa kryminalnego, jak zgrabnie swoją wiedzę z zakresie właściwości rozkładu ludzkich ciał Simon Beckett potrafi przekuć w niecodzienną, wciągającą opowieść. Po takim wstępie zwykła ucieczka przed mordercą i intryga o bardzo przewidywalnym zakończeniu wypadają szczególnie słabo.

Simon Beckett, Wołanie grobu

Amber, 2011, il. stron: 368

Moja ocena: 4-/6

Recenzja ukazała się wcześniej w Gildii